Tijdenlang kon ik niet geloven dat leeftijdsbedrog bestond. Afrikanen weten niet precies hoe oud ze zijn en daar moeilijk over doen, zou getuigen van gebrek aan flexibiliteit. Bovendien kon ik me niet voorstellen dat het zo veel voorstelt. Toch is het er en het is erg. Vaak gaat het niet om een gebrek aan exactheid. Het is grootschalig bedrog van soms wel vijf jaar, of acht jaar of nog meer.
Waarom is het eigenlijk erg?
Het is erg omdat het oneerlijk is. Het is oneerlijk voor de clubs die spelers kopen en (veel) salaris betalen, terwijl de waarde van die spelers niet op feiten berust. Het is oneerlijk voor de spelers die buiten de boot vallen omdat een fraudeur een plek inneemt. Het effect van bedrog zorgt bovendien voor een onterecht stigma voor Afrikanen die wel hun eigen leeftijd gebruiken. En last but not least staat dit bedrog de ontwikkeling van het Afrikaans voetbal in de weg. Echte jonge talenten in Afrika krijgen momenteel de kans niet omdat hun oudere broeders nationale jeugdselecties misbruiken voor hun eigen doel.
Waarom doen ze het dan?
De voetbalwereld betaalt voor talenten. Spelers zijn handelswaar en een speler van negentien heeft meer potentie dan een speler van 28. Hoeveel beter, sneller en sterker wordt een speler nog, hoeveel jaar kan een speler nog mee op het hoogste niveau? Dat zijn allemaal harde, bepalende factoren op de transfermarkt. Maar in Afrika ontbreekt een systeem dat de juiste leeftijd garandeert of zelfs maar benadert. De afwezigheid van officiële geboorteregisters maakt belastend bewijs van fraude moeilijk, om niet te zeggen onmogelijk. De beloning voor fraude is gigantisch en de kans om gepakt te worden is klein. In een klimaat waar beloning en ideale omstandigheden van fraude manifesteert is het onredelijk om uit te gaan van eerlijkheid en om bedrog als een uitzondering te zien.